Trong một lần tình cờ được tiếp cận với tranh gạo, anh Khoa Đăng và chị Ngọc Quỳnh đã bị mê hoặc để rồi từng bước họ đã cùng gia đình đi tiên phong đưa loại hình nghệ thuật thú vị này đến gần hơn với nhiều người. Phóng viên của Tạp chí Thương gia và Thị trường đã có dịp trò chuyện cùng đôi vợ chồng trẻ, hai người đồng sáng lập Tranh Gạo Quỳnh Vy, để hiểu thêm về hành trình xây dựng nên một thương hiệu tranh nghệ thuật không chỉ thân quen với khách hàng trong nước mà còn nhận được sự tin yêu của bạn bè quốc tế.
Bài viết về Tranh gạo Quỳnh Vy đăng trên Tạp chí Thương gia và Thị trường
1- Cơ duyên nào đã đưa anh chị đến với việc kinh doanh tranh gạo?
Tranh Gạo Quỳnh Vy chính thức ra mắt vào ngày 9/9/2009 và năm 2019 vừa qua rất đặc biệt với chúng tôi khi Quỳnh Vy tròn 10 tuổi. Ý tưởng ban đầu chỉ là làm sao để xây dựng một thương hiệu tranh Việt Nam có chất lượng tối ưu và giá thành hợp lý, nhằm đưa nghệ thuật đến tất cả mọi người, đồng thời giúp các nghệ nhân quảng bá được sản phẩm của họ. Thế nhưng càng làm chúng tôi càng đam mê, càng nghiên cứu thì chúng tôi hiểu rằng nghệ thuật là bất tận. Và chúng tôi luôn tự nhủ với lòng rằng phải nỗ lực sáng tạo nhiều hơn nữa để xứng với sự kỳ vọng của nhiều người.
Vợ chồng anh chị Khoa Đăng và Ngọc Quỳnh
2- Làm thế nào để tạo được một bức tranh gạo hoàn hảo về mặt thẩm mỹ?
Để có được một tác phẩm tranh gạo “hút hồn” khách hàng, điều quan trọng đầu tiên của người nghệ nhân là làm sao tạo được nhiều tông màu khác nhau từ gạo trắng. Điểm đặc trưng nhất của tranh gạo là hoàn toàn không sử dụng bất kỳ một loại hóa chất nhuộm màu nào mà đơn giản chỉ là sấy và gia nhiệt để tạo nên 4 tông màu cơ bản từ trắng, vàng, đến nâu và cuối cùng là đen. Cái khó nhất vẫn là sự kiên nhẫn và tỉ mỉ xếp gạo lên tranh, phối màu sáng tối để tạo nên “cái thần” cho tác phẩm.
Những bức tranh ngày càng đạt được tính thẩm mỹ cao hơn xuất phát từ cảm quan mỹ thuật của người nghệ nhân cùng kỹ thuật rang gạo giúp tạo được độ lan màu nhiều hơn, khiến những mảng sáng tối của từng chi tiết trong tranh hiện lên rõ nét. Trước kia, từ hạt gạo trắng chuyển qua màu đen chỉ được hơn 10 tông màu, còn với kỹ thuật rang gạo mới thì người nghệ nhân đã tạo nên được hơn 40 tông màu. Nhờ vậy, họ cũng được thỏa sức sáng tạo nhiều hơn trong quá trình làm nghề.
3- Những trải nghiệm nào mang đến cho anh chị niềm tự hào trong quá trình kinh doanh nghệ thuật?
Việc kinh doanh nghệ thuật đã mang đến cho chúng tôi nhiều cơ hội được tham gia vào những buổi triển lãm, các chương trình giao lưu trong và ngòai nước, góp phần quảng bá văn hóa truyền thống và các loại hình nghệ thuật thủ công của Việt Nam. Tranh gạo nhiều lần được chọn làm vật phẩm, quà tặng quốc gia cho các buổi giao lưu của chính phủ và ngoại giao cũng như được mời tham dự các sự kiện tại nhiều nước trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào, Indonesia, Ấn Độ, Đài Loan…, gần đây là Hoa Kỳ.
Trong những dịp như thế, bạn bè quốc tế dành rất nhiều tình cảm cho tranh gạo cũng như sự ngưỡng mộ đối với những người nghệ nhân tài hoa. Chính bản thân chúng tôi, khi trực tiếp tham dự các buổi triển lãm ở nước ngoài, cũng rất xúc động và hạnh phúc khi những tác phẩm tranh gạo luôn được mọi người trân trọng và yêu thích. Qua những hình ảnh được tái hiện sinh động về phong cảnh quê hương, đất nước và con người Việt Nam, mỗi bức tranh là một sản phẩm văn hóa giúp nhiều người thêm khâm phục sự cần cù, sáng tạo của dân tộc Việt. Giờ đây, tất cả những nghệ nhân trong gia đình Quỳnh Vy đều có chung một giấc mơ và khát vọng mang văn hóa Việt ra thế giới thông qua những tác phẩm tranh thủ công làm từ gạo.
4- Điều gì đã góp phần tạo nên thành công cho Tranh Gạo Quỳnh Vy?
Tại Quỳnh Vy, nhiệt huyết và sự trân trọng dành cho nghệ thuật luôn được đặt lên hàng đầu. Chất lượng, độ bền và sự chăm chút trong từng sản phẩm là những yếu tố vô cùng quan trọng. Việc chúng tôi công khai giá bán trên website cũng đã góp phần mang đến sự yên tâm và tin tưởng tuyệt đối cho khách hàng.
Thêm một điểm nữa đó là giá thành ổn định suốt 10 năm cho dù mọi thứ đều tăng cao và trở nên đắt đỏ, bởi chúng tôi luôn cố gắng cắt giảm những chi phí không thật sự cần thiết để làm sao vẫn giữ được mức giá tối ưu nhất cho khách hàng. Nhờ vậy, tranh gạo luôn là món quà đậm tình quê hương cho những người Việt Nam trong và ngoài nước, là vật phẩm lưu niệm đầy ý nghĩa dành cho khách du lịch quốc tế và những người yêu văn hóa Việt, là niềm tự hào và hãnh diện của người Việt Nam khi giới thiệu đến bạn bè thế giới.
5- Sau 10 năm, anh chị đã nhận được gì từ sự nghiệp của mình?
Niềm vui đầu tiên đó là từ ngày khởi nghiệp kinh doanh, chúng tôi thường xuyên nhận được những lời khen ngợi, động viên chân tình, thư cảm ơn hay những cuộc điện thoại tri ân từ phương xa của khách hàng, khi những bức tranh do chúng tôi kỳ công chuẩn bị đã góp phần mang đến niềm hạnh phúc vô biên cho những người thân, đối tác và bạn bè của họ. Rồi những lần được tiếp đón khách hàng cũ quay lại mua tranh, đặc biệt là có rất nhiều khách hàng luôn chọn Quỳnh Vy mỗi khi có nhu cầu quà tặng, đồng thời họ cũng rất sẵn lòng và nhiệt tình giới thiệu sản phẩm độc đáo này đến những người thân quen khác. Chúng tôi cũng đã dần mở rộng mối quan hệ của mình cũng như có nhiều cơ hội va chạm thực tế, học hỏi và trưởng thành. Giờ đây, những va vấp trong quá trình khởi nghiệp lại là kho kinh nghiệm quý báu để chúng tôi có thể chia sẻ với bạn bè và những người mình yêu thương. Hạnh phúc còn là khi chúng tôi thành công trong việc bán đấu giá tranh, quyên góp được những khoản tiền lớn cho các quỹ từ thiện.
6- Anh chị vừa nhắc đến việc đóng góp cho xã hội thông qua các hoạt động thiện nguyện, anh chị có thể chia sẻ thêm về điều này?
Không chỉ chú trọng phát triển thương hiệu, chúng tôi còn đặc biệt quan tâm đến các hoạt động xã hội và luôn sẵn lòng tham gia những sự kiện từ thiện, với hình thức là đóng góp các tác phẩm tranh gạo để bán đấu giá gây quỹ. Nhiều năm qua, gia đình Quỳnh Vy chưa từng từ chối lời đề nghị tặng tranh cho bất kỳ chương trình thiện nguyện nào, cho dù là to hay nhỏ, làm ở sân khấu lớn chuyên nghiệp hay đơn giản chỉ là những buổi họp mặt của một nhóm bạn bè.
Chúng tôi luôn chia sẻ với mọi người là sẽ dành tặng toàn bộ số tiền bán tranh cho đối tượng chương trình đang hướng tới mà không nhận lại bất kỳ khoản chi phí nào, nên có lẽ cũng chính nhờ vậy mà các vị mạnh thường quân cảm thấy tin tưởng và yên tâm đóng góp. Cho đến thời điểm này, Tranh Gạo Quỳnh Vy đã góp vào các quỹ thiện nguyện để giúp bệnh nhân nghèo, người già neo đơn, trẻ em mồ côi, khuyết tật, bị bệnh hiểm nghèo… số tiền hơn 2 tỷ đồng, thông qua hoạt động bán đấu giá tranh. Mỗi bức tranh đều mang tấm lòng và tình cảm yêu thương của những người nghệ nhân gửi đến những mảnh đời bất hạnh và những số phận kém may mắn trong xã hội.
7- Một trong những kỷ niệm của gia đình khi tham dự những chương trình thiện nguyện?
Mỗi ngày trôi qua, chúng tôi đều thấy hạnh phúc vì công việc kinh doanh của mình đã và đang tạo ra những giá trị tốt đẹp cho cộng đồng. Tôi là một người phụ nữ khá mạnh mẽ, quyết đoán và cứng rắn trong kinh doanh nhưng cũng rất mong manh về cảm xúc. Thế nên cứ mỗi lần bán đấu giá tranh mà tác phẩm của gia đình mình được nhiều người đón nhận và trả giá rất cao là tôi bật khóc ngay trên sân khấu. Hồi các con còn nhỏ, khi đi sự kiện cùng ba mẹ, lúc lên sân khấu bán đấu giá và những lúc bán được nhiều tiền, thấy tôi khóc thì các con hay hỏi: Vì sao mẹ khóc. Còn bây giờ, khi các con đã lớn (Sushi Đăng Khôi được 7 tuổi và Shiro Khôi Nguyên gần 5 tuổi), được tham dự hằng trăm chương trình thiện nguyện cùng ba mẹ, thì những lúc như thế, em Shiro hay “tài lanh” nói với anh trai: Mẹ Quỳnh đang xúc động đó anh Sushi. Việc cho các con đồng hành cùng ba mẹ trong các chương trình thiện nguyện cũng là cách để chúng tôi nuôi dạy và giáo dục con, đồng thời cũng là cơ hội để đền đáp lại những may mắn mà gia đình đã nhận được từ cuộc đời này.
8- Anh chị làm thế nào để vừa kinh doanh, vừa chăm sóc các con mà vẫn thường xuyên đồng hành cùng nhau trong các hoạt động xã hội?
Vợ chồng tôi khá “độc lạ” bởi không chỉ cùng nhau quản lý phòng tranh, dùng chung số điện thoại, có chung tài khoản ngân hàng mà còn sử dụng chung cả tài khoản facebook. Cùng quanh quẩn đi về, làm việc cùng nhau, nói nôm na là “kè kè” bên nhau suốt 24/7 nhưng cái-sự-cùng-nhau-ấy không khiến chúng tôi “chán” nhau. Trái lại, chúng tôi thường xuyên bị thiếu ngủ vì sau một ngày làm việc tất bật lại còn cùng nhau trò chuyện, bàn luận, trao đổi về những vấn đề trong cuộc sống và con cái đến tận đêm khuya, mà vẫn không thấy đủ. Dù muộn và có thể ảnh hưởng sức khỏe nhưng chúng tôi thích những thời khắc được cùng ngồi tâm tình với nhau như thế. Chúng tôi luôn tìm được niềm vui chung để có thể đồng hành cùng nhau và thường biến công việc thành nơi gặp gỡ những người mà mình yêu thương, cùng làm những điều có ý nghĩa cũng như luôn cố gắng dành thời gian thật sự chất lượng cho gia đình. Vì luôn tin rằng việc làm giàu không quan trọng bằng việc có một cuộc sống thật sự hạnh phúc nên làm gì chúng tôi cũng ráng sắp xếp làm cùng nhau, tranh thủ từng ngày từng giờ để được ở bên nhau, dành trọn thời gian cho sự nghiệp và gia đình nhỏ.
Gần đây, chúng tôi còn nhờ thầy cô ở Trung Tâm Nghệ Thuật HKP biên đạo riêng cho hai anh em Sushi và Shiro một tiết mục hát nhảy sôi động Hạt Gạo Làng Ta Remix, phù hợp để biểu diễn trong các chương trình nghệ thuật thiện nguyện có phần đấu giá tranh gạo. Các con diễn xong, ba mẹ mới lên sân khấu kêu gọi đấu giá. Trong không khí vui vẻ như vậy, thường thì mạnh thường quân sẽ quyết định “rút hầu bao” mua tranh với giá cao và có nhiều tiền thì sẽ giúp được nhiều mảnh đời bất hạnh. Chúng tôi thường nói với các con “tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình” và rất mừng là cả hai con đều rất háo hức mỗi khi được đi làm từ thiện cùng ba mẹ, cho dù là đi về vùng nông thôn hẻo lánh hay lên miền núi xa xôi vất vả…
9- Những hướng phát triển mới của Tranh Gạo Quỳnh Vy?
Không ngừng sáng tạo là điều chúng tôi cực kỳ tâm đắc và đó cũng là nét tính cách tiêu biểu của các nghệ nhân trong gia đình Quỳnh Vy. Nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập, chúng tôi đã tung ra thị trường một dòng sản phẩm vô cùng độc đáo, có 1 không 2, đó là tranh gạo sơn màu thủ công, góp thêm nét chấm phá mới cho dòng tranh gạo rang màu tự nhiên. Để làm loại tranh này, đầu tiên người nghệ nhân vẫn phải rang thủ công để gạo hoàn toàn khô, sau đó sẽ dùng sơn công nghiệp để sơn lên từng hạt gạo rồi lại tiếp tục phơi thật lâu để đảm bảo sơn không bị bong tróc và trầy xước, cuối cùng mới xếp tỉ mỉ từng hạt lên tranh, tương tự như cách làm tranh gạo truyền thống. Mỗi lần sơn là một lần rút kinh nghiệm, kỳ công vất vả lắm mới sơn được mẻ gạo đúng màu ưng ý, bởi tất cả đều chỉ dựa vào cảm quan của người nghệ nhân, khi sơn gạo cũng phải thao tác thật nhanh, nếu không thì sơn sẽ bị vón cục. Sơn công nghiệp chẳng những không làm ẩm hạt gạo mà còn giúp gạo bền hơn với thời gian nên việc bảo quản tranh thành phẩm cũng vô cùng đơn giản.
Lúc mới thử nghiệm, chúng tôi chỉ thành công với gạo sơn màu đỏ nhưng gần đây chúng tôi đã tạo thêm được màu xanh dương, vàng, xanh lá…, thậm chí còn biết cách gia giảm màu sắc và phối thêm sơn trắng để mỗi màu sơn cơ bản có được những sắc độ đậm nhạt đa dạng khác nhau.
Tranh gạo sơn màu thủ công được đón nhận rất nhiệt tình. Nhiều tác phẩm “mới ra lò” tuyệt đẹp khiến khách hàng vô cùng hài lòng bởi đáp ứng được nhu cầu thiết thực của họ là giữ được màu sắc của mẫu gốc, đặc biệt với những tác phẩm tranh gạo hoa lá, muông thú, logo các công ty và quốc huy của nhiều nước.
10- Kế hoạch của anh chị trong thời gian tới?
Gia đình Quỳnh Vy vẫn sẽ tiếp tục triển khai dự án Tranh Gạo Đến Trường. Đây là một chương trình dạy tranh gạo hoàn toàn miễn phí, nhằm chia sẻ về nghệ thuật cũng như tạo điều kiện để mọi người được thử sức “tập làm nghệ nhân” và thêm trân quý những hạt gạo mà người nông dân phải cực khổ bao ngày mới có được.
Chúng tôi cũng sẽ nỗ lực đưa tranh gạo đến với nhiều triển lãm quốc tế trong và ngoài nước, vì giấc mơ lớn nhất của gia đình Tranh Gạo Quỳnh Vy và những người nghệ nhân là làm sao để bạn bè quốc tế khi thấy tranh gạo là nghĩ ngay đến đất nước Việt Nam và ngược lại, khi nghĩ đến Việt Nam là mọi người sẽ nhớ đến những tác phẩm tranh gạo độc đáo.
TRANH GẠO QUỲNH VY
684 Lê Hồng Phong, Phường 10, Quận 10, TP.HCM
Hotline: 0949 823 347 – 0983 777 347
Website: www.tranhgaoquynhvy.com
PV
